امیرالمؤمنین على (ع) با تبعیت از حکم الهى (1) و سیرهى نبوى، خود و نمایندگانش آزادانه در بین مردم نشسته و فاصلهى فیزیکى بین خود و مردم را به صفر رسانده بودند، به طورى که مردم آزادانه به هر صورتى که مىخواستند، مطالب و انتقادات خود را به عرض حضرت مىرساندند.
دامنهى این آزادى تا آنجا بود که زنى (سوده دختر عمار حمدانى) براى شکایت از والى وقت، بعد از طى مسافتى به حضور ایشان رسید، با بیان مطالب خود حضرت (ع) را متقاعد نموده، حکم عزل آن والى را از ایشان گرفت، و راهى سرزمین خود گردید. (2).
حتى براى دسترسى عموم مردم خصوصا ضعفا به مالک اشتر مىفرماید:
»اى مالک براى افراد دردمند و نیازمند یک مجلس عمومى تشکیل بده و ساعاتى از وقت خویش را در اختیار آنها بگذار و در آن مجلس همراه با تواضع و فروتنى بنشین و شرطهها و پاسدارانت را از جلوى مردم بردار، تا هر یک از مردم بدون رعب و نگرانى سخن گویند، چنان چه برخى از آنان دور از آداب متانت و ادب سخن گفت، تو با تحمل و گذشت از آنها چشم پوشى کن!» (3).
1) فبشر عبادى الذین یستمعون القول و فیتعبون احسنه، سورهى زمر، آیهى 18، بقره، آیهى 111.
2) سفینه البحار، ج 1، ص 671 و بحارالانوار، ج 41، ص 119.
3) نهجالبلاغه، نامهى 53.
