یکى دیگر از عناصر و ابزارهاى مفید براى شناخت گسترهى ظرفیت و پویایى فرهنگ جامعه، مطالعه و بررسى نمادهاست. نماد عبارت از یک اشاره، مضمون، شىء یا رفتارى است که در روابط اجتماعى به کار مىرود تا به وسیلهى آن، چیز دیگرى القاء یا تداعى شود. نماد یک نشانهى ارتباطى است که نوعى آگاهى را با سادهترین و سریعترین شکل منتقل مىکند. ما در علوم مختلف از جمله ریاضیات، رایانه و اطلاع رسانى از نمادها استفاده مىکنیم. همین نمادها هستند که با نصب آنها در شهرها و جادهها و اماکن مختلف، برخى امور سامان یافته و تسهیل مىشود. مثلا امروزه علامت ممنوعیت کشیدن سیگار در اغلب مکانها به چشم مىخورد و به عنوان یک عامل بازدارندهى رفتارى به کار مىرود. همین طور نمادهایى مانند «بوق زدن ممنوع» و سایر نمادهاى ترافیکى، رانندگان را به اعمال خاصى امر و نهى مىکنند.
جامعه شناسان معتقدند که با این نمادها اجتماعات و تودههاى مردم را
مىتوان در مسیر دگرگونى به سمت توسعهى پایدار و سامان یافته، هدایت کرد. این نمادها گاهى تصویرى هستند و زمانى کلامى و یا آهنگین. نمادهاى ارزش آفرین در فراگرد جامعه پذیرى نقش والایى ایفا مىکنند؛ سرود ملى و پرچم یک کشور نمادهایى هستند که وفاق، یکپارچگى، همبستگى و عزم ملى را در مردم یک جامعه بیدار و زنده نگاه مىدارند.
