پس از تصرف مهران به دست دشمن، سپاه دوم نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی موسوم به قرارگاه نجف اشرف وارد منطقه شد و اقدامات عملی به منظور متوقف کردن قوای دشمن و برنامهریزی برای آزاد سازی مهران را شروع کرد.
پس از متوقف کردن پیشروی عراقیها در 3 تا 5 کیلومتری جاده
کمربندی مهران، نیروی زمینی سپاه برای پر کردن فاصله خط خودی با دشمن و آماده کردن زمینه اجرای عملیات، به قرارگاه نجف اشرف و یگانهای تابعه ابلاغ کرد تا خاکریز خط مقدم خود را به طرف دشمن نزدیک کنند.
در مورخ 15 / 3 / 1365 با پیگیریهای جانشین فرمانده نیروی زمینی سپاه (رحیم صفوی) اولین اقدام مؤثر برای احداث خاکریز نیروهای خودی بدون هیچ گونه درگیری با نیروهای عراق، به وسیله لشکرهای 27، 25 و 41 سپاه انجام گردید. احداث خاکریز مزبور به طور پراکنده و نامنظم در شبهای متوالی ادامه یافت به طوری که بعضی از خاکریزها تا پشت سنگر کمین دشمن رسیده بود. (1).
طرح احداث خاکریز که تا شبهای قبل از عملیات به طول انجامید، یکی از عوامل فریب دشمن بود. عامل دیگری که باعث فریب دشمن شد، مسئله عکسالعمل نیروهای خودی در برابر تحرکات و جابهجاییهای دشمن در محورهای مختلف بود به طوری که در زمان احتمال آمادگی دشمن برای اجرای تک، نیروهای خودی به منظور تقویت آن مناطق و فریب دشمن، ترددها و مکالمات کاذبی انجام دادند. از جمله مناطقی که در این باره با تأکید بسیار کار شد، محورهای فاو، سومار و قصر شیرین بود.
پس از آماده شدن زمینه اجرای عملیات در مهران، به نیروهای خودی در محورهای یاد شده تأکید گردید که با چراغ روشن به طرف خطوط مقدم ستونکشی کنند و مکالمات بیسیمی را افزایش دهند. این طرح فریب نتیجه مناسبی داد که از جمله دلایل آن بمباران پادگان ابوذر در سر پل ذهاب و شادگان بود.
اسیران عراقی درباره غافلگیر شدن خود در این عملیات گفتند:
»- ما اصلا آمادگی نداشتیم که شما حمله کنید.
– ما میدانستیم که شما به مهران حمله میکنید ولی نه به این زودی.
– وقتی شما حمله کردید ما فکر کردیم ایذایی است.»
البته تا قبل از عملیات به دلیل وضعیت خاص زمین و دشمن، تصورات گوناگونی درباره امکان رعایت حفاظت در این منطقه وجود داشت که دلیل اصلی آن تسلط دشمن بر ارتفاعات سرکوب منطقه و در دید قرار داشتن عقبههای خودی بود. از سوی دیگر به طور محسوسی اخبار مربوط به عملیات در مهران پراکنده شده بود و به دلیل ضعف حفاظت، احتمال فاش شدن تک خودی زیاد بود. اما این وضعیت به دلیل وجود زمینههای غافلگیری و انجام طرحهای فریب و مسدود بودن برخی کانالهای اطلاعاتی، ضایعهای برای عملیات ایجاد نکرد. (2).
1) در یک مورد نیز لشکر 27 حضرت رسول (ص) به قدری خاکریز را به دشمن نزدیک کرده بود که با روشن شدن هوا نیروهای خودی 11 تن از نیروهای سنگر کمین دشمن را در یک درگیری کوتاه به اسارت درآوردند.
2) مأخذ 1، ص 19 تا 22، تلخیص.
