جستجو
این کادر جستجو را ببندید.

مروری بر اوضاع قبل از سلسله عملیات قدس

زمان مطالعه: 2 دقیقه

ابعاد و ویژگی‏های عملیات بدر، عراق را به عکس‏العملی غیر از آنچه تا آن زمان در جنگ رخ داده بود، واداشت؛ بدین معنی که هم‏زمان با عملیات، حملات هوایی خود را به تهران آغاز کرد. در واقع دشمن هدفی را که از به راه‏اندازی جنگ نفتکش‏ها در خلیج فارس (از نظر اقتصادی) داشت، با تهاجم به شهرها به نیت به زانو درآوردن جمهوری اسلامی – از طریق برانگیختن مردم – دنبال نمود. در این دوره انتقال جنگ از رزم زمینی به جنگ شهرها مبین شکلی جدید در جنگ بود.

رویارویی با دشمن در ابعاد جدید، طبعا نیازمند حضور فعال مردم در صحنه و افزایش روحیه مقاومت آنها بود و از سوی دیگر ضرورت مقابله به مثل را ایجاب می‏کرد.

تدبیر مقابله به مثل با پرتاب موشک به سوی نقاط استراتژیک بغداد آغاز شد. به کارگیری موشک به منزله ورود عنصری جدید در معادله جنگ محسوب می‏شد و بدین طریق، عراق با وضعیتی غیر قابل پیش‏بینی مواجه گردید و برای اولین بار بغداد، مرکز حکومت رژیم بعث، طعم تلخ ضایعات ناشی از جنگ را به طور مستقیم و ملموس چشید. این امر در واقع، افزایش مشکلات حکومت بغداد و نیز دامن زدن به آن تلقی می‏گردید.

در این میان شواهد و قرائن، حاکی از درماندگی و ناتوانی دشمن بود. همچنین به منظور خنثی‏سازی سوء استفاده جریان‏های عافیت طلبی که مترصد بهره‏برداری از اوضاع موجود جهت پایان بخشیدن به جنگ بودند، بنا به نظر امام خمینی، نماینده ایشان در شورای عالی

دفاع، حجت الاسلام هاشمی رفسنجانی، در نماز جمعه تهران پیشنهاد کرد که حامیان ادامه مقابله و جنگ با دشمن در روز قدس اقدام به راهپیمایی نمایند تا نظر مردم درباره ادامه جنگ روشن شود و همچنین مشخص گردد که آیا جنگ شهرها بر مقاومت مردم تأثیری نهاده است یا خیر؟

بر این اساس، به رغم تهدیدهای مکرر رژیم عراق مبنی بر بمباران مردم، راهپیمایی روز قدس همانند جریان سیلی خروشان آغاز شد و هم‏زمان نیز رزمندگان سپاه پاسداران عملیات قدس 1 را در منطقه هورالهویزه اجرا کردند. این اقدامات، تلاش‏های چندین ماهه‏ی دشمن را به منظور به دست گرفتن ابتکار عمل عقیم گذاشت و عملا جمهوری اسلامی با مقاومت مردم و مقابله به مثل در رویارویی با تعرضات رژیم بغداد، مرحله‏ای بحرانی را پشت سر نهاد و تهاجمات پی‏درپی خود را در میدان رزم زمینی آغاز کرد.

دشمن در عملیات بدر سعی کرد با استفاده مناسب از زمین، زرهی، آتش و نیروی هوایی، کنترل صحنه‏ی نبرد را در دست گیرد. تلاش دشمن در این زمینه به نیروهای خودی نمایاند که ادامه جنگ عمدتا باید متکی بر استراتژی جنگ درازمدت توأم با برنامه‏ریزی همه‏جانبه و نیز حضور بیشتر کشور و مسئولان در این امر باشد.

در این میان، مسئله نیرو و جذب آن به تناسب اهداف و مراحل عملیات و نیز ایجاد تحولاتی در نحوه‏ی مواجهه با دشمن به منظور تجزیه قوای آن، بخشی از معضلات جدید بود. علاوه بر این، ضرورت توجه به مسائل دیگری مانند افزایش آتش، سلاح مناسب ضدزره و ضدهوایی توأم با تاکتیک‏های ویژه، نیز مدنظر قرار گرفت. همچنین بر ضرورت گسترش سازمان رزم سپاه و آموزش نیروها به تناسب پیچیدگی جنگ تأکید شد تا گذشته از افزایش توانایی نیروهای خودی در تصرف هدف و حفظ آن، در نهایت زمینه و لوازم انهدام ماشین جنگی عراق فراهم آید.

طبیعتا به کارگیری عملی تجربیات عملیات بدر، نیازمند زمان بود.

در این فاصله سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در میان تدابیر گوناگون جهت رویارویی با دشمن و جلوگیری از رکود جبهه‏ها، سلسله عملیاتی محدود و پی‏درپی را با هدف انهدام قوای ارتش عراق و گرفتن زمان از آنها، برنامه‏ریزی کرد.