بدون شک 15 خرداد 42 آغاز فصل جدید نهضت ملت ایران و به تبع آن شکلگیرى و تداوم انقلاب اسلامى ایران بدون تردید یکى از جلوههاى ایثار و شهادت طلبى در قرون اخیر است.
مقاومت دلاور مردانه ملت مسلمان ایران در طول دوران انقلاب از 15 خرداد 42 تا 17 شهریور 57 و 22 بهمن 57 و بعد از آن همواره با ایثار و گذشت و فداکارى و از جان گذشتگى عجین بوده است.
بررسى شعارهاى انقلاب اسلامى محرم 1342 تا محرم 57 و پس از آن نشان مىدهد که تاثیر حادثه کربلا و نهضت عاشورا در انقلاب اسلامى بسیار مشهود است. بىشک شعارهایى از قبیل: کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا، خون بر شمشیر پیروز است.، نهضت ما حسینى است رهبر ما خمینى است.، تا خون در رگ ماست خمینى رهبر ماست. و توپ، تانک، مسلسل دیگر اثر ندارد، نشانه اوج از جان گذشتگى مردم مسلمان ایران است.ایثار و شهادت طلبى در انقلاب اسلامى بصورت یک ارزش اجتماعى در بین بسیارى از افراد و بویژه جوانان مطرح شده بود. در سایهى انقلاب اسلامى و رهنمودهاى رهبران انقلاب اسلامى با الهام از تعالیم قرآن کریم نسلى پرورش یافته بودند که شهادت را سعادت مىدانستند و آرزو مىکردند در راه اهداف عالیه انقلاب اسلامى به درجه شهادت برسند. مقابله با مردان و زنان از جان گذشتهاى که غسل شهادت کرده و کفن مىپوشیدند و به راهپیمایى مىآمدند براى حکومت پهلوى و حامیان آن امرى ثقیل و صعب بود.
در عصرى که سخن منسوب به نیچه که خدا را دیگر مرده مىپنداشت و سخن منسوب به مارکس که دین را افیون تودهها مىخواند، هنوز پر مشترى بود، ما شاهد یکى از بزرگترین انقلابات جهان آنهم با تاسى از فرامین خداوند و پیروزى از کتاب و سنت و الهام از رهبران دینى و روشنفکران مذهبى بودیم.
نقطه اوج و عظمت شهادت طلبى و جانبازى ملت مسلمان ایران در دفاع مقدس بود. 8 سال جنگ تحمیلى شاهد صحنههاى بیادماندنى فرهنگ جهاد و شهادت است. فرهنگى که در آن عرصه، شهیدان بزرگى چون چمرانها، فهمیدهها، بابایىها، شیرودىها، کشورىها، خرازىها، باکرىها و هزاران شهید دیگر بود که به نداى هل من ناصر ینصرنى امام خود لبیک گفته بودند و براى دفاع از استقلال و آزادى و جمهورى اسلامى در مقابل هجوم رژیم اشغالگر بعث و حامیان داخلى و خارجى آن به میدان مبارزه آمدند. اگر چه ایثارگرى و از جان گذشتگى در جنگ تحمیلى در بین تمام قشرهاى اجتماعى و در سنین مختلف وجود داشت اما جلوههاى حضور قهرمانانه بسیجیان در جبههها و شهاد طلبى آنها در میدان رزم، از افتخارات تاریخ معاصر کشور ماست.
در بسیج از نهادها و «تجمعات داوطلبانه» اى (1) بود که بعد از انقلاب اسلامى و به فرمان امام خمینى (ره) تشکیل شد وارستگى، احساس مسئولیت در قبال مردم هوشیارى، تعهد، صداقت، شجاعت و گذشت و از همه مهمتر آمادگى براى شهادت در راه خدا از اصول بدیهى بشمار مىرفت. تفکر بسیجى در واقع جلوه آزادگى و اخلاص و دفاع از آرمانهاى اصیل انقلاب و اطاعت از ولایت محسوب مىشد.
با الهام از این روحیه، بسیارى از مبارزان و آزادمردان در اقصى نقاط جهان به مقابله با استکبار پرداختند و ترویج این روحیه در بین مردم دنیا زنگ خطرى بزرگ براى مروجان فرهنگ استبدادى و استعمارى بشمار مىرفت و سالهاى مدیدى است که جامعهشناسان و سیاستمداران نظام سلطه مىکوشند تا به کنه و عظمت این روحیه پى ببرند. اینان کوشیدهاند تحقیقات زیادى را براى شناخت و مهار حرکتهاى اسلامىاى که از نوع شهادت طلبانه بوده و ریشه در نهضت عاشوراى حسینى دارند، بعمل آوردهاند.
اما همچنان که در شناخت فلسفه نهضت امام حسین (ع) دچار مشکل معرفتى هستند در شناخت انقلاب اسلامى و روحیه شهادت طلبى مردم مسلمان ایران نیز همچنان دچار تقلیلگرایى و ابهام هستند.
تاثیر آموزههاى عاشورا در انقلاب اسلامى و دفاع مقدس و نیز روحیه شهادت طلبى و از جان گذشتگى رزمندگان اسلام در جنگ تحمیلى در اعترافات نویسندگان، خبرنگاران، سیاستمداران و مفسران خارجى بسیار مشهود است.
جلوههاى فرهنگ ایثار و شهادت طلبى را مىتوان با مرورى بر وصیت نامهها (که
عصاره اندیشهها و ارزشها و انگیزههاى شهیدان است) شعارها، پیشانى بندها، نام و رمز عملیاتها، گفتوگوى شبهاى عملیات، خاطرات و نامههاى شهدا و رزمندگان اسلام، سخنان خانوادههاى شهدا، مجالس تشییع و بزرگداشت شهدا، سنگهاى مزار شهدا، تابلوهاى مناطق عملیاتى و نوحهها، سرودها و اشعار و داستانها و فیلمهاى مستند دفاع مقدس، سخنرانىها و پیامهاى رهبران انقلاب و فرماندهان جنگ بوضوح یافت.
1) Voluntary Associations.
