»انقلاب اسلامى ایران، پرتویى از عاشورا و انقلاب عظیم الهى آن است» (1).
امام راحل (ره(، با واژهى «پرتو«، هویت انقلاب اسلامى را مشخص فرمودند. عبارت «پرتو«، مفهومى کلیدى دارد و به لحاظ معناشناسى، در خانوادهى کلماتى چون نور، جلوه و تجلى جا مىگیرد. وقتى گفته مىشود: «انقلاب اسلامى به عنوان حرکتى دینى و سیاسى، پرتویى از عاشورا و انقلاب عظیم الهى آن است.» این معنا، فراتر از الگو بودن نهضت عاشورا و یا تأثیرگذارى و نیز شیوهپذیرى انقلاب اسلامى از قیام عاشورا است.
مفهوم «پرتو» تفسیر بسیار لطیف و عرفانى از انقلاب اسلامى است که همهى هویت خود را از نهضت عاشورا مىگیرد. بنابراین عاشورا را نمىتوان تنها به عنوان یک تراژدى غمانگیز یا حادثهاى مقطعى و یا یک غافلگیرى نظامى نام نهاد؛بلکه از نگاه امام راحل (ره(، قیام عاشورا را به عنوان یک مکتب عظیم الهى است که همهى حرکتهاى دینى، بویژه انقلاب اسلامى را هویت مىبخشد؛ یعنى، انقلاب اسلامى
بدون تصور هر پیش فرضى از آن، ظهور کرده و جلوهاى از آن ذى جلوه، و جزیى از آن حقیقت کل است. مفهوم دیگر «پرتو«، اتصال معنوى و وجودى انقلاب اسلامى با قیام عاشورا است. به عبارت دیگر، این پدیده هرگز نمىتواند جداى از آن جریان کلى الهى و به طور مستقل، به حیات خود ادامه دهد. تصور پرتو و جلوه، آن است که انقلاب اسلامى بدون قیام عاشورا مىمیرد و ساقط مىشود و این تعبیر، عمیقترین، زیباترین و کاملترین تفسیر از انقلاب اسلامى است که از لسان مبارک امام راحل (ره(جارى شده است.
از ویژگیهاى انقلاب عاشورا آن است که هر چه زمان مىگذرد، ابعاد تازهترى از آن جلوهگر مىشود و نهاد ناآرام جهان هستى، با آهنگ عاشورا را همنوایى بیشترى پیدا مىکند و انوار حسینى، در افق نور قلوب عارفان و عاشقان ولایت، تابش گستردهترى مىیاید. هر اندازه انسان به خود و اجزاى عالم هستى مهربانتر مىشود و در خیمهى رحمت، به کشف اسرار جهان خلقت مىپردازد، سرود «ولایت» را با گوش جان بهتر مىشنود:
هر که را از عشق خلعت دادهاند
باده از عشق ولایت دادهاند
بنابراین، حقیقت عالم، جز ولایت کلیهى الهیه نیست که از مصدر ولایت حقیقت محمدیه «صلى الله علیه و آله» صادر شده، در وجود انبیا و اولیاى خدا انشعاب پیدا کرده است:
بود نور نبى خورشید اعظم
که از موسى پدید و گه زآدم
به این ترتیب قیام عاشورا تجلى ولایت مطلقهى امام حسین «صلى الله علیه و آله» است که به مقتضاى شرایط، حادث. شد انقلاب اسلامى ایران نیز پرتوى از آن انقلاب عظیم الهى است و در واقع، هر دو قیام، پرتویى از جلوهى ولایت مطلقه هستند که آثار و برکات ظاهرى و باطنى و هویت دینى و سیاسى خود را از ولایت دارند، که دایر مدار همهى عوالم، از آدم تا خاتم است.
1) صحیفه نور، ج 18، ص 12.
