شماره سند مجمع عمومی: 693، 39 / A
شماره سند شورای 16842 / S
27 نوامبر 1984 (6 آذر 1363)
نامه مورخ 27 نوامبر 1984 نمایندگی دائمی عراق در سازمان ملل خطاب به دبیر کل
احتراما عطف به نامه مورخ 7 نوامبر 1984 نمایندگی دائمی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل خطاب به جنابعالی (A / 39 / 639 – S16820) به پیوست متن سخنان آقای الکساندر هی رئیس کمیته بینالمللی صلیب سرخ (ICRC) مورخ 23 نوامبر 1984 در جمع نمایندگیهای دائمی دولتها در ژنو را ارسال مینمایم.
این اظهارات که نشان دهنده دیدگاههای کمیته بینالمللی صلیب سرخ می‌باشد، در حقیقت درس واقعی است که دولت ایران باید بیاموزد، که نگرانیهای عراق در مورد سرنوشت اسیران عراقی جنگ در ایران «بیاساس» نیست، به صورتی که نمایندگی دائمی ایران با گستاخی این ادعا را مطرح کرده است.
نمایندگی دائمی ایران میبایست اندرز گرفته باشد و با دقت این اظهارات را مورد ملاحظه قرار دهد، به دلیل اینکه میداند که تواناییاش این است که وقیحانه نامههای بدون پایه و اساس را نگاشته و به نظر نمیرسد که به خاطر نوشتن این نامهها تاکنون مسئلهای برای این دولت ایجاد شده باشد.
دکتر ریاض القیسی – نمایندگی دائمی
پیوست
سخنان مورخ 23 نوامبر 1984 آقای الکساندر هی رئیس کمیته بینالمللی صلیب سرخ در جمع کارکنان نمایندگان دائمی دولتها در ژنو
یک بار دیگر باید از شما و دولتهای متبوعتان در مورد موضوع رعایت کنوانسیون های ژنو در مناقشه میان عراق و ایران تشکر نمایم.
همان طور که همگان مطلعند، به دنبال حوادث خشونت باری که در اردوگاه اسیران جنگ در گرگان رخ داد، جمهوری اسلامی ایران بیانیههای متعددی در مورد موضوع این حوادث و فعالیتهای بشردوستانه کمیته بینالمللی صلیب سرخ، در ایران و گرگان منتشر ساخت.
عالی ترین مقامات ایران، نمایندگان دیپلماتیک آنها در خارج، مطبوعات، رادیو و تلویزیون ایران، کمیته بینالمللی صلیب سرخ را متهم به جاسوسی برای عراق و تحریکات خشونت آمیز در اردوگاههای اسیران جنگ نمودهاند. همچنین برای بازگشت اسیرانی که
به شدت مجروح میباشند به نزد خانوادههایشان، موانعی ایجاد کرده و تبلیغات خصمانهای توسط ایران انجام گردید. به علاوه، از تلاش جدی جهت تحقیق در مورد افراد مختلفی که در جنگ ناپدید شدهاند، سرباز زده است.
اگر من امروز بخواهم برای شما سخن بگویم، نه تنها برای کمیته بینالمللی صلیب سرخ که شاهد مستقیم رفتار ناشایست ایران با اسیران عراقی جنگ می‌باشد، بلکه نمیتوان در برابر این قبیل تلاشها که افکار عمومی را گمراه ساخته است، بیش از این سکوت کرد. این بیشتر به دلیل این است که در حدود 50000 اسیر عراقی جنگ در جمهوری اسلامی ایران نگه داری میشوند و کمیته بینالمللی صلیب سرخ یک بار دیگر مصرا به کمک دولتهای شما نیازمند است و امیدوارم که این کمکها قریب الوقوع بوده و ما باید کاملا امیدوار باشیم که اقدام مثبتی صورت خواهد گرفت. طی سه سال، کمیته بینالمللی صلیب سرخ، خودش قادر نبوده است جهت رعایت حقوق بشردوستانه در مناقشه عراق و ایران و به ویژه متقاعد ساختن ایران در رعایت کنوانسیون سوم ژنو مربوط به رفتار با اسیران جنگ، موفق گردد.
این کمیته ملزم بوده است که دو یادداشت در تاریخهای 7 می10. 1983 فوریه 1984 برای دولتهای شما ارسال نماید و مشکلاتی را که جهت ایفای حقوق بشردوستانه در آن مناقشه با آن مواجه بوده است، توضیح دهد. کمیته بینالمللی صلیب سرخ کمک ارزشمندی را از بسیاری از دولتهایی که مشخصا حقوق بینالمللی را رعایت میکنند، دریافت کرده است که خواستار تضمین حیات اسیران بوده و تأکید داشتند که حقوق آنها باید حفظ شود.
در بهار 1984، پاسخ دولتهای شما دریافت گردید، اما صبر استثنایی کمیته بینالمللی صلیب سرخ به نظر میرسد نسبت به ایران به سر آمده باشد.
در آن زمان، کمیته بینالمللی صلیب سرخ، ضمانتهای شفاهی و کتبی جدیدی از مقامات ایران دریافت کرد، و خواستار آن شده ایم که کنوانسیون سوم را به کار ببندند.
همچنین خواستار آن شدیم که ملاقاتها با اسیران عراقی را از سر گیریم و از تاریخ 19 می1984 این کار شروع شد. همچنین برای سومین بار پس از قطع ملاقات ها، در سالهای 1982 و 1983 کمیته بینالمللی صلیب سرخ امیدوار بود که نهایتا بتواند در ایران تحت شرایط معمولی انجام وظیفه کند. از می تا اکتبر 1984، هیئت نمایندگی کمیته بینالمللی صلیب سرخ توانست از 9 اردوگاه بازدید به عمل آورد و در حدود 29000 اسیر عراقی جنگ را ملاقات نماید که در حدود نیمی از کل اسیرانی است که در ایران نگهداری میشوند.
این بازدیدها به سهولتی که انتظار میرود صورت نمیگیرد. برخی از اسیران را قبل از اینکه هیئتها برسند، خارج میسازند. سایرین نیز اجازه ندارند هیئتها را طی
بازدیدهایشان ملاقات کنند. این بازدیدها اگر چه ناقص است اما کمیته بینالمللی صلیب سرخ را قادر میسازد تصویر روشنی از شرایط اردوگاه اسیران عراقی جنگ به دست آورد و به مقامات ایران ارائه دهد که متأسفانه حاوی نکاتی است که باعث نگرانی شده است.
در 10 اکتبر 1984 در اردوگاه گرگان، هیئت نمایندگی کمیته بینالمللی صلیب سرخ، شاهد حادثهای بود که به مرگ اسیران جنگ منجر شد. همان طور که مرسوم است کمیته بینالمللی صلیب سرخ گزارش این حادثه را به مقامات عراقی و جمهوری اسلامی تسلیم کرد و به جمهوری اسلامی ایران تعهداتش را تحت این کنوانسیون جهت تحقیق در مورد این حوادث، یادآور شد. از آن روز، ایران کلیه فعالیتهای کمیته بینالمللی صلیب سرخ را در خاکش به تعویق انداخت و به اقدامات دروغ و افترا علیه کمیته بینالمللی صلیب سرخ با لحن تند و بیسابقهای که در تاریخ 120 ساله کمیته بینالمللی صلیب سرخ و هلال احمر سابقه نداشته، روی آورد.
متأسفانه، آنچه در گرگان اتفاق افتاد حادثهی منحصر به فردی نبود، به صورتی که کمیته بینالمللی صلیب سرخ مدعی است، و هیچ جای تردیدی وجود ندارد که برخوردهای خشونت آمیز دیگری نیز در سایر اردوگاههای ایران اتفاق افتاده و باعث مرگ و جراحات بسیاری از افراد شده است. چنین خشونتی همان طور که مکررا به مقامات ایرانی گفته شده است در نتیجه سیاست غیر قابل اجتناب ایران طی سه سال گذشته می‌باشد، سیاستی که کمیته بینالمللی صلیب سرخ قبلا آن را توصیف کرده و در یادداشت مورخ 10 فوریه 1984 آن را تقبیح نموده و خاطر نشان کردم که فشار عقیدتی و سیاسی، تهدید و ارعاب، تجدید آموزش سیستماتیک و حملات به آبرو و حیثیت اسرا، رفتار ثابتی است که در اردوگاهها همچنان اعمال میشود و حتی به نظر میرسد بر اثر فعالیتهای اشخاص خاصی نیز افزایش یافته که هیچ ارتباطی با وضعیت عادی اردوگاهها ندارد. نمایندگان اداره آموزش عقیدتی و سیاسی، اعضای گروههای مخالف عراقی را که به جمهوری اسلامی ایران گریختهاند و نیز مطبوعات رسمی، کاملا تلاش دارند اسیران را علیه دولتشان تحریک نمایند. تراژدی گرگان چیزی جز این حقیقت نیست، این تخلفات عمدی از کنوانسیون سوم علیرغم درخواستهای کمیته بینالمللی صلیب سرخ و دولتهای وابسته به این کنوانسیونها، همچنان ادامه دارد.
امروز برای سومین بار طی سه سال، ایران بدون هیچ توجیه معتبری این حق کمیته بینالمللی صلیب سرخ را جهت دسترسی به اسیران عراقی، رد کرده است.
به علاوه، بقای فیزیکی و اخلاقی هزاران نفر از اسیران و رعایت کنوانسیونهای ژنو، در آینده نیز حائز اهمیت می‌باشد، به طوری که چنین سیاستی در حقیقت اسیران جنگ را
وادار میسازد که از میان خیانت یا مرگ یکی را برگزیند. این سیاست باید متوقف شود، اما ما نگرانیم و جمهوری اسلامی ایران مایل نیست که آن را متوقف سازد، مگر اینکه متقاعد شود که جامعه بینالمللی خواهان آن است، به صورتی که هر دولت امضاکننده کنوانسیونها که به آن پایبند است، براین مهم تأکید نماید.
کمیته بینالمللی صلیب سرخ به خوبی آگاه است، در وضعیتهای خطرناک گذشته نیز به اقدامات استثنایی متوسل نشده است. همچنین مطلعید که وضعیت اسیران جنگ در عراق نیز رضایت بخش نیست و مایلم تأکید نمایم که درباره شرایط تحمیلی به اسیران ایرانی در عراق نیز باید اقداماتی اتخاذ گردد.
اما ماهیت سیستماتیک و مکرر تخلفات ایران از کنوانسیون ژنو، بسیار جدی است که کمیته بینالمللی صلیب سرخ را حساس میکند که اگر به اقدام استثنایی متوسل نشده، اما با سکوتش نه تنها حیات ده‌ها هزار انسان را به مخاطره افکنده، بلکه همچنین تهدیدی برای حقوق بشردوستانه در آینده محسوب میشود. سرنوشت این انسانها و آینده حقوق بشردوستانه در دستان شما و دولتهایتان قرار دارد. تحت بند 1 کنوانسیونهای ژنو، وظیفه قانونی دولتهای مربوطه می‌باشد که حکومتهای درگیر در منازعات نظامی را برای رعایت این کنوانسیونها ترغیب نمایند تا تلاشهای کمیته بینالمللی صلیب سرخ جهت تأمین امنیت اسیران جنگ در ایران با ناکامی رو به رو نگردد، یا اینکه مقامات ایرانی متوجه این حقیقت شوند که این اراده سیاسی جامعه بینالمللی است که حقوق بشردوستانه را باید رعایت کنند.
