ایران در شش ماهه اول سال 1360 با اوضاعی عجیب روبهرو شد (1) به طوری که پس از محرز شدن جبههگیری صریح بنیصدر (رئیس جمهور وقت) در برابر انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی ایران، امام و نیروهای خط امام و مردم متعهد و مؤمن به انقلاب را در صفی متشکل ناچار از مقابله با جبهه ضد انقلاب داخلی – که حول محور حمایت از بنیصدر اقدام به سازماندهی و گروهبندیهای مسلحانه کرده بودند – نمود؛ به عبارت دیگر، اگر بخواهیم به روشنی اوضاع داخلی ایران را در آن مقطع زمانی ترسیم کنیم، باید بگوییم صفآرایی میان نیروهای انقلاب و ضد انقلاب به طور مشخص از چهاردهم اسفند ماه 1359 – بعد از سخنرانی بنیصدر در دانشگاه تهران – علنی گشت. جریان ضد انقلاب شامل گروههایی نظیر سازمان مجاهدین خلق ایران (منافقین(، چریکهای فدایی خلق (کمونیستهای اقلیت(، حزب دمکرات کردستان، جبهه ملی، حزب رنجبران، سلطنتطلبها، عناصر غیر مذهبی و لائیک و… که ابوالحسن بنیصدر (رئیس جمهور و جانشین فرماندهی کل قوا) را «محمل» مناسبی برای ابراز ضدیت خود با انقلاب و نظام قلمداد میکرد و با این پوشش، اعضا و هواداران خود را برای رویارویی مسلحانه با مردم و نظام
آماده میساخت. در نقطه مقابل، جریان «خط امام» قرار داشت که با محوریت امام خمینی، خود را برای گذر از مرحلهای دشوار مهیا میکردند؛ مرحلهای که طی آن از یک سو نظام را در تمامی ابعاد آن و با حفظ اصول و ارزشهای انقلاب در برابر توطئههای داخلی و خارجی حراست و پاسداری کنند و از سوی دیگر، با وجود همه توطئهها، به پاکسازی محیط اجرایی کشور از وجود عناصر غیر معتقد به اسلام ناب محمدی (ص) پرداخته و به گونهای این همه را به انجام رسانند که اوضاع معیشتی مردم نیز اداره گردد. یعنی این جریان در عین حالی که در صحنه نبرد با گروهکهای مسلح در خیابانها و نقاط مختلف کشور بود و در جنوب و غرب کشور نیروهای نظامیاش در سنگرهای دفاع مقدس در برابر نیروهای مهاجم و متجاوز عراقی صفآرایی کرده بودند و ناچار از پاکسازی افرادی در سطح بالا، از نظر مقام و منزلت سیاسی و نظامی، شده بودند، در عین حال میباید نیم نگاهی دائمی به وضع زندگی مردم میداشتند و این امر حائز دشواریهای عدیده و پیچیدهای بود که تا آن زمان انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی ایران چنین مسئلهای را تجربه نکرده بود و دستور العملهای تعریف شدهای نیز در این باره موجود نبود. برای درک اجمالی اوضاع ایران در آن مقطع، لازم است که مواضع عملکرد دو جریان «انقلاب» و «ضد انقلاب» در آن برهه مورد بررسی و دقت قرار گیرد که به دلیل رعایت ایجاز تنها به زوایایی از حوادث و جریانات آن دوران اشاره خواهد شد.
1) این ضمیمه مروری است بر بحران سیاسی در شش ماهه دوم دفاع مقدس که هر نوع عملیات نظامی علیه عراق را تحت الشعاع قرار داده بود؛ اقدامات نیروهای ضد خط امام که با دشمنان خارجی هماهنگ عمل میکرد.
