عملیات فرماندهی کل قوا که هم زمان با عزل بنیصدر در محور دارخوین توسط نیروهای استان اصفهان انجام گردید، اولین عملیات سپاه در تصرف و نگهداری بخشی از اراضی اشغالی محسوب میگردد. تا آن زمان انهدام نیروهای دشمن مد نظر بوده است اما در عملیات فرماندهی کل قوا نیروهای محور دارخوین این جسارت را پیدا کردند که در منطقه تصرفی مستقر شوند. لذا این عملیات میتوانست تجارب بسیار ارزندهای را در طرحریزی عملیات شکستن حصر آبادان و ارزیابی توان و عملکرد نیروهای خودی و دشمن داشته و آسیبپذیریها را بهتر نمایان سازد. همان طور این چنین نیز گردیده؛ حجم وسیع آتشهای دشمن و پاتکهای مداوم ارتش عراق برای تصرف زمینهای از دست داده که موقعیت پلهای او را میتوانست با خطر مواجه نماید تجارب بسیار ارزندهای را به همراه داشت و طراحان عملیات ثامن الائمه که همگی در صحنه رزم از نزدیک در این عملیات شرکت داشتند با تمامی وجود احساس نمودند که میبایست اولا از مناطق مختلف به طور هم زمان بر دشمن یورش برده شود تا توان پاتک تقسیم گردد. ثانیا نیروهای احتیاط منطقه، خطری جدی برای پیروزی محسوب میشدند. لذا باید حتیالامکان در ساعتهای اولیه تک، آنان را نیز درگیر کرد تا نتواند از توان خود در جهت انجام پاتک استفاده نماید، برای همین رزمندگان اسلام با استفاده از محور نهر شادگان در عملیات ثامن الائمه، ضمن انهدام احتیاط دشمن، در اولین فرصت عمق منطقه استقرار لشکر 3 زرهی عراق را تصرف کردند. از طرف دیگر با توجه به این که در این عملیات قرار بود ارتش به ویژه در زمینه اجرای آتش، مانور سپاه را پشتیبانی نماید، اما عدم هماهنگی کامل موجب شد قسمتی از توپخانه ارتش نیروهای رزمنده را مورد اصابت قرار دهد، لذا این نتیجه مهم حاصل شد که باید
هماهنگی بیشتری بین نیروهای سپاه و ارتش صورت گیرد و حتی الامکان هدایت آتش و مانور در اختیار یک فرماندهی قرار گیرد.
عملیات فرماندهی کل قوا چندین شبانه روز به طول انجامید و بر اثر پاتکهای مداوم ارتش عراق و کمبود امکانات و نیرو، چندین بار تصمیم به تخلیه منطقه تصرفی و عقبنشینی گرفته شد (1) اما در نهایت، نیروها با مقاومت خارج از وصف، منطقه را حفظ کردند و بدین ترتیب این موضوع کاملا محرز گردید که خطوط پدافندی و دسترسی به آنان، خصوصا با توجه به اتکای ما به نیروی پیاده، امری بسیار حیاتی است و در این خصوص بهترین موضع پدافندی که شرایط صرفهجویی در قوا را نیز داشته باشد، رودخانه کارون است که تمامی تلاشها را به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به سمت دسترسی به آن معطوف کرد. البته این عملیات تأثیرات و تجارب دیگری از نظر ارزیابی روحی دشمن، چگونگی شکستن خطوط، سازماندهی نیروها و… را نیز داشته است که از تشریح آن صرفنظر میکنیم و به این نکته اکتفا میکنیم که علاوه بر تمامی آثار بیان شده، عملیات «فرماندهی کل قوا» باب الفتح عملیات ثامن الائمه گردید. (2).
1) مأخذ 4.
2) تیمسار کهتری که در دوران محاصره آبادان و عملیات ثامن الائمه از فرماندهان ارتش در منطقه بود، در پاسخ این سؤال که از چه زمانی به این باور رسیدید که میتوان عراق را در شرق کارون منهدم نمود، بیان کرد: «وقتی دیدیم عملیات فرماندهی کل قوا موفق شد.«(مجله سیاست دفاعی، شماره مسلسل 12، ص 18(.
