موقعیت بندر امام خمینی دومین ویژگی منطقه را نشان میدهد. باید گفت عبور دشمن از رودخانه کارون در منطقه شمال آبادان، تهدیدی بالقوه را برای این بندر در پی میداشت که این تهدید از چشم هیچ استراتژیست نظامی احتمال نداشت به دور باشد و به طور حتم بخش اعظم افکار طراحان نظامی را معطوف به جلوگیری از سقوط این بندر میکرد.
در زمان جنگ کالاهای مورد نیاز کشور از 13 مبدأ ورودی وارد ایران میشد (1) که
این مبادی عبارت بودند از:
– در جنوب از طریق بندر امام خمینی، بندر بوشهر، بندر شهید بهشتی، بندر شهید باهنر، بندر چابهار.
– در غرب از طریق مرزهای بازرگان، رازی و سرو.
– در شمال از طریق بندر نوشهر و بندر انزلی و سه ورودی به نامهای آستارا، جلفا و باجگیران.
– در شرق از طریق میر جاوه.
از 6 / 220 میلیون تن کالای وارد شده از مبادی ورودی فوق، 180 میلیون تن در بندرهای کشور تخلیه گردیده است که بندر امام خمینی با تخلیه 46 میلیون تن کالا یعنی 3 / 25 درصد کل کالاهای تخلیه شده، در مکان دوم قرار دارد، اما توجه به نوع کالاهای تخلیه شده در این بندر که تماما کالاهای اساسی و مواد اولیه برخی صنایع کشور بوده است، اهمیت ویژه بندر امام خمینی را در نظام حمل و نقل کشور نمایان میسازد، ضمن این که این بندر تنها بندر جنوب کشور – صرف نظر از خرمشهر – می‌باشد که به شبکه سراسری راه آهن متصل است.
با توجه به اهمیت بندر امام، هر گونه تهدید آن، میتوانست ضربهای سنگین بر اقتصاد کشور وارد آورد، ضمن این که تأثیرات اجتماعی آن نیز با توجه به بروز کمبودهای اساسی، قابل تأمل می‌باشد. این تأثیرات به همراه ظهور نقصان در تأمین نیازهای عملیاتی جنگ، میتوانست عاملی تعیین کننده باشد.
1) بندر خرمشهر در قبل از جنگ فعالترین بندر کشور بود، ولی در آغاز جنگ ویران گردید.
