اصولا خصیصهى خودباورى و اعتماد به نفس، که اساس استقلال کشور را تشکیل مىدهد،در حوزهى فرهنگ یک جامعه تبلور مىیابد. انسان تا خود را باور نکند، هرگز به استعداد و توانمندیهاى ذاتى خود اطمینان پیدا نمىکند و به دلیل عدم اعتماد به خود، جرأت و جسارت دستیازى به کارهاى عظیم را ندارد و ادامه زندگى و پیشرفت را، تنها با تکیه بر دیگران ممکن مىداند.
کشورهاى استکبارى نیز به منظور غارت منافع کشورهاى جهان سوم، همواره با تبلغیات گسترده به آنان القا کردهاند که بدون وابستگى و کمک کشورهاى قدرتمند، قادر به ادامهى حیات نیستند. در واقع این کشورها روحیهى اعتماد به نفس را از کشورهاى عقب نگهداشته شده گرفته، آنها را مرعوب فرهنگ و تمدن خویش ساختهاند. اگر فرهنگ یک جامعه نتواند هویت از دست رفته و حس اعتماد و خودباورى را در دل و جان مردم خود بدمد، هیچ گاه هیبت و نخوت قدرتهاى بزرگ درهم شکسته نخواهد شد و وابستگى و اسارت، همواره میراث ملى و فرهنگى کشورهاى ضعیف را به یغما خواهد برد. امام راحل (ره) فرمودند:
»فرهنگ اساس ملت است: اساس ملیت یک ملت است؛ اساس استقلال یک ملت است و لهذا آنها کوشش کردهاند که فرهنگ ما را استعمارى کنند. با تبلغیات خودشان ماها را ترساندند که از خودمان مىترسیدیم؛ به خودمان اعتماد نداشتیم. اگر یک کسى مریضى مىشد، مىگفتیم باید برود خارج؛ در صورتى که طبیب داشتیم… باید ارتش ما را خارجیها اداره کنند، باید نفتمان را خارجیها بیایند اداره کنند…. مغزهاى ما را شستشو کردند. اعتماد به نفس را از بین بردند«. (1).
1) همان، ج 6، ص 40.
