از دیرباز تاکنون و در جوامع مختلف، توجه به دفاع و تقویت انگیزهى دفاعى در مردم، در رأس برنامهریزیهاى هر حکومت و نظام بوده است. و به هر میزان که ارتباطات میان کشورها توسعه یافت، بر ضرورت منافع ملى و اهمیت دفاع افزوده شد. اگر چه دفاع، لازمهى طبیعى حیات هر موجودى است، به طورى که جهاد و دفاع مستمر در زندگى گیاهان، حیوانات و انسانها به انحاء و درجات مختلف وجود دارد؛ آن درخت و گیاهى که ریشههایش را با سرسختى در خاک و صخره فرومىبرد تا بتواند مواد غذایى لازم را به دست آورد یا این که تلاش مىکند علفهاى هرز و مزاحم را از سر راه بردارد و خود را در نقطهاى قرار دهد که بهتر بتواند از نور خورشید استفاده کند و نیز آن حیوانى که براى تهیه خوراک یا حفظ جان خود و فرزندانش در برابر حملات دشمنان، سرسختانه مقابله مىکند، جملگى در حال دفاع دائمند.
بنابراین، امر جهاد و دفاع در زندگى گیاهان و حیوانات و حفظ حیات مادى و ادامهى آن بسیار مهم است؛ لیکن اهمیت و ارزش دفاع در زندگى انسان، علاوه بر غریزى بودن آن به ابعاد گوناگون اجتماعى و فرهنگى و سیاسى حیات وى برمىگردد که در این کتاب به آن خواهیم پرداخت.