هشت سال دفاع مقدس، در همهى زمینهها براى کشور ما برکاتى داشته است و از آن جمله، اندیشهى دفاعى امام راحل (ره) را به منصه ظهور نهاد که بررسى ابعاد آن در عصر جنگهاى مدرن، حائز اهمیت بسیار است مهمترین ابعاد این اندیشه عبارتند از:
الف: رعایت دقیق احکام فقهى بر اساس آیات و روایات و هدایت ساختار دفاع هشت ساله بر مبناى آن
ب: قدرت تهییج و ایجاد شور و حماسه در مردم، بویژه جوانان و جذب آنان به سوى میدانهاى نبرد.
ج: شناخت عمیق از استکبار، به سرکردگى امریکا و تحلیل و افشاى به هنگام نقشههاى آنان در منطقه.
د: برخورد باصلابت و شجاعانه با حملات برون میدانى؛ نظیر حمله به مناطق مسکونى و کاربرد سلاحهاى شمیایى و تقویت انگیزه دفاعى رزمندگان، با استعانت از فرهنگ شهادتطلبى و خدامحورى در تمامى صحنهها
البته بررسى باورهاى امام خمینى (ره) نسبت به قیام خونبار عاشورا و پیوند هشت سال دفاع مقدس با آن، از فرازهاى زیبا و ماندگار اندیشهى دفاعى امام راحل (ره) به حساب مىآید؛ به گونهاى که تفکیک بین حرکت، احساس و هدف رزمندهاى که امام راحل (ره) او را توصیف
مىکند، با ویژگیهاى رزمندگان روز عاشورا کار دشوارى است؛ تنها زمان وقوع این دو حادثه است که بین آنها فاصله ایجاد کرده است.
هنر عظیم امام راحل (ره) حفظ ساختار دفاعى کشور، در اوج بیرحمانهترین حملات دشمنان، در چارچوب اصول و مبانى مکتب اسلام بوده است. تلفیق این دو ارزش و تطبیق آن با شرایط دفاعى رزمندگان، از جهات اعجاز برانگیز فرماندهى امام راحل (ره) محسوب مىشود. از آنجا که حفظ و تبیین اندیشهى دفاعى امام خمینى (ره) نقش راهبردى مؤثرى در تعیین سیاستهاى دفاعى کشور داشته و دارد، بر آن شدیم تا با سیرى مختصر در فضاى اندیشهى آن بزرگوار و به قدر بضاعت خویش، به استخراج دیدگاهها و آراى ایشان بپردازیم.
کار تحقیق در این زمینه، با جمعآورى بیانات و سخنرانیهاى امام خمینى (ره) و با روش کتابخانهاى و تهیه فیشهاى حاوى اطلاعات شروع شد. بیانات امام راحل (ره) در سه مقطع زمانى تقسیم گردید که عبارتند از:
الف: قبل از پیروزى انقلاب اسلامى
ب: دوران پیروزى انقلاب و پیش از آغاز جنگ تحمیلى
ج: سالهاى دفاع مقدس و پس از آن
همچنین سعى شده است تا به قسمتى از بیانات امام (ره) استناد شود که بیشتر مربوط به دوران جنگ تحمیلى باشد. ضمنا جهت رعایت اختصار از میان فیشهاى جمعآورى شده از بیانات مشابه در یک موضوع، به ذکر یک یا دو مورد اکتفا شده است.
پس از گردآورى اطلاعات، کار مهم بررسى و تدوین انجام گرفت. در ابتداى کار، تدوین مباحث مربوط به تعاریف، اهمیت، اقسام و اهداف جهاد و دفاع به اجمال بررسى و در ادامه، به تبیین راهبردهایى چون دفاع سیاسى، دفاع نظامى، دفاع اقتصادى، دفاع فرهنگى و سپس ساختار نظامى نیروهاى مسلح، فرهنگ دفاع و آفات آن پرداخته شد.
و همچنین فصل مستقلى به «امام و عاشورا» اختصاص یافت که طى آن از تأثیر قیام عاشورا بر دفاع هشت ساله و الگوپذیرى امام راحل (ره) از سید الشهداء «علیهالسلام» و نیز راهبردها و شیوههاى مشترک دفاعى آن دو بزرگوار بحث به عمل آمد.
به هر حال نتیجه بهرهمندى از اندیشه دفاعى امام راحل (ره) کتاب حاضر است که در پیش رو دارید. در خاتمه لازم است از مساعدت و همکارى آقاى مهراد جاننثار حسینى و خانم ناهید برنجى تشکر نماییم و از خوانندگان و گرامى نیز تقاضا دارم کمبودها و کاستىها را با دیدهى لطف و بصیرت به ما تذکر دهند تا ان شاء الله در چاپهاى بعدى مورد توجه قرار گیرد.
والسلام
اسماعیل منصورى لاریجانى
