قدرتهای بزرگ، به ویژه آمریکا که به دنبال پیروزیهای پی در پی ایران در سلسله عملیاتهای آزادسازی، نگران پیروزی نهایی ایران در جنگ بودند با پیشبینی حمله قریبالوقوع ایران در صدد جلوگیری از موفقیت ایران بودند و به انحاء مختلف هشدار میدادند و تهدید میکردند.
آسوشیتدپرس به نقل از سخن گوی وزارت خارجه آمریکا گزارش داد:
»ایران ده‌ها هزار سرباز را در طول مرز خود با عراق متمرکز کرده و آماده حمله به عراق است.» (1).
رادیو بی.بی.سی نیز در این باره گفت:
»اظهارات اخیر مقامات ایرانی و گزارشهای مربوط به نقل و انتقالات نیروهای ایرانی در مرز عراق، باعث نگرانیهایی در مورد حمله احتمالی و قریبالوقوع ایران به عراق شده است.» (2).
همچنین روزنامه نیویورک تایمز نوشت:
»مقامات امریکایی معتقدند که تعداد زیادی از نیروهای ایران در نزدیکی مرز عراق مستقر شدهاند و احتمال دارد در ظرف چند روز آینده به آن کشور حمله نمایند.«
این روزنامه به نقل از منابع اطلاعاتی امریکا اعلام کرد که چند لشکر از ارتش ایران برای حمله به شهر بصره موضع گرفتهاند.
نیویورک تایمز سپس به نقل از مقامات امریکایی افزود:
»آنان (امریکاییان) نهایت کوشش خود را به کار خواهند برد تا ایران را از حمله به خاک عراق منصرف کنند، ولی با وجود این تمام علائم و شواهد حاکی از این است که چنین حملهای قریبالوقوع است.«
این روزنامهها همچنین در تحلیلی به پیامدهای چنین حملاتی در منطقه خاورمیانه و تأثیر آن بر منافع آمریکا در منطقه پرداخت:
»حمله ایران به عراق برای آمریکا و همچنین برای کشورهای عرب میانهرو و در خلیج فارس از جمله کویت و عربستان سعودی که خود را مورد تهدید انقلاب ایران میدانند، مشکلات و مسائل جدی ایجاد خواهد کرد.«
نیویورک تایمز سپس افزود:
»الکساندر هیگ وزیر خارجه پیشین آمریکا در ماه گذشته گفته بود که این خطر وجود دارد که جنگ به کشورهای همسایه ایران کشیده شود و گرچه آمریکا در جنگ بین ایران و عراق یک سیاست بیطرفی اتخاذ کرده است ولی نسبت به نتایج نهایی جنگ بیتفاوت نیست. هیگ در آن زمان به ایران هشدار داده بود که آمریکا دارای منافع و دوستانی است که در مواقع خطر از آنان حمایت خواهد کرد. وی گفته بود که ادامه جنگ ایران و عراق برای امنیت منطقه خاورمیانه و همچنین برای منافع غرب در حفظ جریان منظم نفت و خلیج فارس عواقب وخیمی خواهد داشت و آمریکا نقش مؤثرتر و فعالتری را برای پایان بخشیدن به جنگ بازی خواهد کرد.» (3).
روزنامه واشنگتن پست نیز درباره حمله ایران به عراق، به نقل از
مقامات وزارت دفاع امریکا نوشت:
»80 هزار سرباز ایرانی اکنون در مرزهای ایران و عراق مشغول صفآرایی هستند و ممکن است ظرف چند روز آینده جنگ تازهای میان ایران و عراق آغاز گردد و اگر تهاجم ایران به پیروزی بینجامد، ممکن است این حملات به سقوط صدام حسین رهبر عراق منجر شود؛ ضمنا پیروزی احتمالی ایران میتواند سایر کشورهای عرب خلیج فارس را در معرض حمله اسلام گرایان ایرانی قرار دهد که در این صورت جبهه جدیدی برای آمریکا و متحدانش در منطقه نفتخیز خلیج فارس باز خواهد شد.» (4).
این روزنامه درباره اهداف ایران از حمله به عراق، به نقل از برخی منابع آگاه چنین نوشته است:
»ممکن است هدف عمده و مقدم نیروهای ایرانی، اصلیترین بندر نفتی عراق یعنی بصره باشد. گرفتن بصره و چندین نقطه مهم دیگر در داخل خاک عراق ممکن است برای ساقط کردن کافی بوده و حمله ایران به بغداد برای سرنگونی صدام را غیر ضروری نماید. اما عدهای از تحلیلگران نیز معتقدند که هدف اصلی ایرانیان به دست آوردن یک اهرم فشار جدی بر عراق برای دریافت غرامت 100 میلیارد دلار خود از آن کشور می‌باشد. حمله ایران ممکن است تعداد بیشتری از کشورهای عرب را به کمک عراق بیاورد و آنها را نیز در جنگ علیه ایران درگیر سازد. مصر هم اکنون مقدار زیادی اسلحه به عراق تحویل داده است.» (5).
واشنگتن پست معتقد است که حمله ایران به عراق، بغداد را که محل تشکیل کنفرانس آتی سران کشورهای عضو جنبش عدم تعهد خواهد بود، ناامن خواهد ساخت. این روزنامه از مقامات ایران نقل کرده است که هدف ایران از حمله به عراق، امنتر ساختن مناطق نفتی ایران است.
1) روزنامه کیهان، 23 / 4 / 1361، ص 16، آسوشیتدپرس.
2) خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شمارهی 116، 23 / 4 / 1361، ص 19 و 20، رادیو بی.بی.سی، 22 / 4 / 1361.
3) واحد مرکزی خبر صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، «رادیوهای بیگانه«، 22 / 4 / 1361، ص 5، رادیو صدای امریکا، 22 / 4 / 1361.
4) پیشین، ص 2 و 3.
5) همان.
