– شماره سند شورای امنیت: 16648 / S
– 26 ژوئن 1984 (5 تیر 1363)
یادداشت مورخ 26 ژوئن 1984 دبیر کل، خطاب به دولتهای عضو و دولتهای ناظر که طرفین کنوانسیونهای 1949 ژنو میباشند.
دبیر کل سازمان ملل نگرانی عمیق خود را از مناقشه غمانگیز جمهوری اسلامی ایران و جمهور عراق که سال چهارم خود را سپری کرده و خسارات جانی و مالی بسیاری را در دو کشور بر جای گذاشته، ابراز مینماید. دبیر کل تلاشهای مداومی را جهت تسهیل در حل و فصل عادلانه و شرافتمندانه مسائل مناقشه و برای جلوگیری یا کاهش صدمات وارده به مردم دو کشور خصوصا به مناطق غیرنظامی، به عمل آورده است.
دبیر کل عمیقا از پذیرش سریع درخواست خود (16611 / S) توسط دولتهای ایران و عراق و تعهدات آنها جهت پایان بخشیدن به کلیه حملات عمدی علیه مناطق صرفا غیرنظامی، تشکر میکند.
حسن نیتی که طرفین نشان داده تا این تعهدات بشردوستانه را رعایت کنند، شایسته ستایش و تقدیر مجامع بینالمللی می‌باشد. مسئله بشردوستانهی دیگر، نگرانی خاص دبیر کل در مورد مسئله رفتار با اسیران جنگ می‌باشد که در کنوانسیون 1949 ژنو نافذ می‌باشد. در کنوانسیون چهارم ژنو سال 1949 که آن را 155 کشور پذیرفتهاند، مسئولیتهای ویژهای به کمیته بینالمللی صلیب سرخ داده شده که فعالیتهایش را با مهارت تخصصی شناخته شده، گسترش داده و مورد توجه جهانی واقع شده است.
با توجه به این موقعیت ویژه، سازمان ملل به طور پیوسته به کمیته بینالمللی صلیب سرخ در این مناطق، متکی بوده است و کمیته بینالمللی صلیب سرخ نیز با حمایت دبیر کل به فعالیتهایی که مربوط به این سازمان است، ادامه میدهد.
در 7 می 1983، کمیته بینالمللی صلیب سرخ درخواستی را درباره مناقشه میان ایران و عراق به کلیه دولتهای امضا کننده کنوانسیون ژنو ارائه کرد و به آنها شرایطی که باعث گردیده کمیته بینالمللی چنین کاری را انجام دهد، یادآور شد. کمیته بینالمللی به این دولتها، مسئولیت آنها را متذکر گردید که تحت ماده نخست هر یک از چهار کنوانسیونها، رعایت آن کنوانسیونها نه تنها برای دولتهای درگیر در مناقشه مورد تأکید قرار گرفته، بلکه برای کلیه دولتهای امضا کننده کنوانسیونها نیز لازم الاجراست.
در 10 فوریه 1984، کمیته بینالمللی درخواست دوم خود را ارائه کرد، که در آن چگونگی رفتار با اسیران جنگ و پناهندگان و تبعید غیرنظامیان در مناقشه را خاطرنشان ساخته که از اصول حقوق بشردوستانه بوده و در کنوانسیونها ژنو نیز گنجانده شده، اما هنوز نقض میشود. کمیته بینالمللی نیز متذکر شد که از آن زمان هنوز در ایفای وظایف بشردوستانه خود به طور رضایتآمیز، ناتوان بوده است.
دبیر کل اکنون مطلع شده است که کمیته بینالمللی صلیب سرخ قادر است بازدیدهایش را از اردوگاهای اسیران جنگ از سر گیرد. در حالی که این گسترش فعالیت جای تشکر و
تشویق دارد، اما از سوی دیگر، دبیر کل عمیقا نگران آن است که تخلفات جدی از مفاد کنوانسیونهای ژنو، ممکن است اصول و مقررات جهانی را بیاعتبار سازد.
بنابراین دبیر کل طی این یادداشت از کلیه اعضا و دولتهای ناظر درخواست میکند، کلیه دولتهای امضا کننده کنوانسیون ژنو جهت تأکید بر اهمیت حیاتی و نیز تضمین رعایت اصول تبیین شده در کنوانسیونهای ژنو و به ویژه اصرار دولتها در ملاحظات جدی نسبت به درخواست کمیته بینالمللی صلیب سرخ و به کارگیری آن به عنوان قدرتهای محافظ که نقش حساسی را در مکانیسم تضمین رعایت مفاد آن کنوانسیونها دارا میباشند، مورد توجه قرار دهند.
دبیر کل به کمیته بینالمللی صلیب سرخ اطمینان داده است که به وظیفه بشردوستانه خود تحت کنوانسیونهای ژنو ادامه داده و همکاری نزدیکی با این قبیل قدرتهای محافظ جهت ایفای وظیفهاش خواهد داشت.
دبیر کل اظهار امیدواری میکند که دولتها تمایلات خود را برای تضمین رعایت کنوانسیونهای ژنو از سر خواهند گرفت که از ابزارهای لازم جهت کاهش اقدامات جنگی، به شمار میرود.
