– شماره سند شورای امنیت: 14272 / S
– 26 نوامبر 1980 (5 آذر 1359)
نامه مورخ 25 نوامبر 1980 نمایندگی دائمی عراق در سازمان ملل خطاب به دبیر کل
احتراما، بنا به اطلاع دولت متبوعم، عطف به سند 14249 / S مورخ 11 نوامبر 1980 حاوی نامه کاردار موقت هیئت نمایندگی دائمی ایران در سازمان ملل خطاب به جناب عالی و پیوست آن تحت عنوان یادداشت مورخ 26 اکتبر 1980 وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران خطاب به سفارت عراق در تهران به وزارت امور خارجه عراق؛ مایلم متن یادداشت شماره 5 / 1 / 7 / 14024 مورخ 17 سپتامبر 1980 وزارت امور خارجه جمهوری عراق را که توسط سفارت جمهوری اسلامی ایران در بغداد ارسال شده به پیوست ارسال نمایم. بدیهی است که یادداشت عراق خود بینیاز از توضیح است و به اصطلاح “فسخ یک جانبه” نیست که توسط دولت جمهوری عراق صورت گرفته و ادعای ایران چیزی جز وهمیات دولت ایران نمیباشد. پر واضح است فریب کاری دولت ایران در این مورد آشکار است.
یادداشت ایران که در پیوست سند 14249 / S میباشد به متن کامل ماده 4 قرارداد مرزی کشور اشاره نکرده و مهمترین الزام برای طرفین را حذف کرده است. بخش حذف شده به شرح ذیل است:
»بر طبق آن، نقض هر یک از اجزای کلیات این حل و فصل به وضوح با روح توافق الجزایر ناسازگار خواهد بود.«
آنچه حائز اهمیت است تلاشی است که جهت کم رنگ ساختن وضعیت قانونی صورت گرفته و دولت ایران یک بار دیگر فعلا فرصت یافته بود این استدلال ایران را در مجمع عمومی در طی نشست فعلی و در شورای امنیت پاسخ گوید که به اختصار میتوان گفت که مفاد 4 و 6 متقابلا منحصر بوده به مفهوم اینکه کاربرد ماده 6 منوط به وجود قرار داد و عدم نقض هر یک از عناصر لا یتجزای آن میباشد. به عبارت دیگر ماده 6 تنها وقتی که قرارداد هنوز وجود داشته باشد، به کارگیری میشود و یا وقتی که طرفین تنها وقتی که قرارداد هنوز وجود داشته باشد، به کارگیری میشود و یا وقتی که طرفین با تفسیر یا کاربرد اجزای فنی مندرج در آن توافق نداشته باشند. وقتی که ماده 4 نقض گردید بدین معنی است که کل قرارداد فسخ شده است به صورتی که در ماده مذکور جوانب حقوقی – سیاسی طرح که مبنای توافق طرفین میباشد، ارائه شده است. هر گونه
ادلهای که با مفاد این دو ماده مغایرت داشته باشد، تحقق آن غیر ممکن است. نقض مداوم عناصر توافقنامه و قرار داد الجزایر توسط ایران که در پاراگراف 4 و ماده 4 آن به ترتیب ذکر شده است مؤید این یادداشت عراق است و در حقیقت برای عراق هیچ قرار دادی جهت اجرا باقی نگذاشته است.
در این زمینه، لازم است ذکر شود که اگر دولت ایران واقعا به حل و فصل صلح جویانه منازعات طبق این قرار داد منسوخ شده معتقد است، پس چرا به چنین روش حل و فصل در مناقشه خود با عراق متوسل نمیشود و به جای آن مرتکب تجاوز علیه حاکمیت و تمامیت ارضی عراق، علی رغم تذکرات مکرر عراق مطابق قرارداد 1975، شده است.
اتهام وقیحانه که در یادداشت ایران مبنی بر اینکه عراق مرتکب تجاوز و اقدامات ضد انسانی علیه ایران شده است، ادعای دیگری است که وزیر خارجه جمهوری عراق به تفصیل در مجمع عمومی و شورای امنیت در تاریخهای 17،15،3 اکتبر به آن پاسخ داده است و لازم دیده نشد که پاسخ کاملتری داده شود زیرا حقایق خود سخن میگویند. همین طور ادعا شده است که عراق امنیت داخلی ایران را نقض کرده و به روابط حسن همجواری میان دو دولت لطمه وارد ساخته است. لازم است دو واقعیت را یاد آور شویم: اولا آنچه دولت ایران نقض امنیت داخلی خوانده است در حقیقت تلاشی جهت مقصر دانستن عراق در نبردهای اقلیتهای قومی ایران جهت دست یابی به حقوق ملی خودشان است که نقش مهمی علیه شاه ایفا کردند. ثانیا اگر روابط حسن همجواری آن قدر برای دولت ایران محترم است پس حق است متعجب شویم که چرا شهرها و روستاهای عراقی را مطابق اصل فوق به طور مداوم گلوله باران و بمباران مینماید. در پایان به اطلاع میرساند که متن یادداشت شماره 7 / 1 / 4 / 15639مورخ 16 نوامبر 1980 که توسط وزارت امور خارجه جمهوری عراق خطاب به سفارت جمهوری اسلامی ایران در بغداد در پاسخ با یادداشت فوق ارسال شده، پیوست میباشد.
صالح عمر العلی – نمایندگی دائمی جمهوری عراق
پیوست
شماره 5 / 1 / 7 / 14024
بغداد، 17 سپتامبر 1980
وزارت امور خارجه جمهوری عراق ضمن تشکر از سفارت جمهوری اسلامی ایران در بغداد، احتراما به اطلاع میرساند که با توجه به نقض مفاد قرار داد حل و فصل مورخ 6 مارس
1975 الجزایر و دخالت مداوم ایران در امور داخلی جمهوری عراق و پناه دادن به عناصر مخالف عراق از اولین روزهای سرنگونی رژیم شاه، دخالت در امنیت داخلی عراق، سوء استفاده از روابط حسن همجواری، تعدی به سرزمین عراق، قصور جهت بازگرداندن سرزمینهای عراق و نیز وادار ساختن جمهوری عراق جهت بازگرداندن آن سرزمینها با استفاده از زور که حق قانونیاش جهت دفاع از حاکمیت و تمامیت ارضیاش میباشد، در اعلامیهها و اظهارات مقامات مسئول آشکار و به طور ضمنی ابراز شده است که از اجرای توافقات اجتناب میورزد، لذا دولت جمهوری عراق تصمیم گرفته است قرارداد الجزایر را مورد ملاحظه قرار دهد. این قرارداد در مورد مرزها و حسن همجواری میان دولت جمهوری عراق و دولت امپراتوری ایران به ضمیمه سه پروتکل و ضمائم امضا شده در بغداد مورخ 13 ژوئن 1975 بر اساس توافق مذکور و چهار موافقتنامه تکمیلی قرار داد مذکور و ضمائم امضا شده در بغداد مورخ 26 دسامبر 1975، یادداشتهای مبادله شده و اسناد مشترک با توجه به نقض آن توسط دولت جمهوری اسلامی ایران در حرف و عمل و مطابق با مفاد پاراگراف 4 توافق الجزایر و ماده 4 قرارداد مذکور، پوچ و باطل است.
دولت جمهوری عراق از مقامات دولت جمهوری اسلامی ایران دعوت میکند که وضعیت جدید را بپذیرند و نگرش مسئولانه و عاقلانهای را در برابر عراق و حاکمیت این کشور و حق قانونیاش در سرزمین خاکی و آبیاش در شط العرب اتخاذ نمایند به صورتی که در توافق مذکور الجزایر دارای اولویت میباشد.
این وزارتخانه اطمینان داد که این سفارت موارد فوق را به دولت جمهوری اسلامی ایران انتقال خواهد داد.
شماره 7 / 1 / 4 / 15639
تاریخ 16 نوامبر 1980
وزارت امور خارجه جمهوری عراق با تشکر از سفارت جمهوری اسلامی ایران در بغداد احتراما به اطلاع میرساند که دولت جمهوری عراق مباحثات درباره مفاد قرار داد 1975 در مورد مرزهای دو کشور و حسن هم جواری میان عراق و ایران و نیز پروتکل و ضمائم مربوط را رد نموده و آن را باطل میداند. با توجه به این حقیقت که ایران عملا با نقض مکرر آن قرار داد نه تنها از طریق اعلامیه مقامات ایران که قرارداد را به رسمیت نشناختهاند بلکه با نقض مفاد مهم آن، قرارداد را بیاثر ساختهاند. کلیه موارد فوق در یادداشتهای دولت عراق به دولت ایران مطرح و نقض آن بیان گردید و خواستار عدم تکرار آن شده است. تشدید
تجاوزات ایران علیه عراق با آغاز کردن جنگ اعلان نشده علیه پایگاههای مرزی، گلوله باران شهرهای عراق و دخالت در امور داخلی عراق دلیل محکمی بر خودداری آشکار ایران در تحقق قرارداد مذکور است، از همین رو مفاد یادداشت شماره 1136 مورخ 30 اکتبر 1980 دولت جمهوری اسلامی ایران در رد کلی و جزئی قرار داد است.