دفاع در بینش فقهى حضرت امام خمینى (ره) حوزهى وسیعترى دارد؛ زیرا جهاد دفاعى، اختصاص به حمله نظامى دشمن ندارد؛ بلکه هر نوع حملهاى که به مسلمانان بشود، اعم از اقتصادى و سیاسى یا فرهنگى، در همهى این موارد دفاع واجب است. چرا که حملههاى اقتصادى، سیاسى و فرهنگى، در واقع حمله به اصل اسلام است. به همین دلیل امام راحل (ره) فتوا دادهاند:
لو خیف على حوزة الاسلام من الاستیلاء السیاسى و الاقتصادى المنجر الى اسرهم السیاسى و الاقتصادى و وهن الاسلام و المسلمین و ضعفهم یجب الدفاع بالوسائل المشابهة و المقاومات المنفیه؛ کترک شراء امتعتهم ترک استعمالها و ترک المراودة و المعاملة معهم مطلقا. (1).
»اگر بر حوزه اسلام ترس از استیلاى سیاسى و اقتصادى وجود
داشته باشد؛ به طورى که به اسارت سیاسى و اقتصادى مسلمین و موجب وهن اسلام و مسلمین و عاجز شدن آنها منجر شود، دفاع با ابزارهاى مشابه و مبارزهى منفى واجب است؛ مثل عدم خرید کالاهاى آنها و ترک استفادهى از آن و قطع روابط و معامله با آنان به طور مطلق.»
بدین ترتیب جواز رابطهى سیاسى دولت اسلامى با کشورهاى غیر اسلامى، باید بر اصل عدم استیلاى اجانب بر نظام سیاسى و اقتصادى مسلمین استوار باشد؛ در غیر این صورت، رابطه با کشورهاى غیر اسلامى حرام است. امام راحل (ره) بر مسلمانان واجب مىداند که دولتمردان را ملزم به قطع روابط کنند و در صورت عدم تمکین، آنها را از مناصبشان برکنار نمایند. (2).
این فرابینى امام راحل (ره(، ناشى از آن است که معظم له بیش از هر چیز، به عزت و آبروى اسلام و کشورهاى اسلامى بها مىدهند. در سیاست دفاعى ایشان این شاخص مهم، آشکار و روشن به چشم مىخورد که:
»مسأله، مسألهاى نیست که ما مىخواهیم جنگ بکنیم یا مىخواهیم دفاع بکنیم. ما دفاع مقدس مىخواهیم بکنیم؛ یعنى ما مىخواهیم از آبروى اسلام، از آبروى کشور اسلامى دفاع بکنیم. این یک دفاعى است که عقل و اسلام، هر دو با آن موافقند.» (3).
1) همان، همان ص.
2) تحریر الوسیلة، ج 1، ص 486.
3) صحیفهى نور، ج 19، ص 26.
