عراق ضمن گسترش نیروهای خود به سمت آبادان، در تلاش بود در اولین فرصت، با رسیدن به جاده آبادان – ماهشهر آخرین راه زمینی آبادان و خرمشهر به مرکز استان را مسدود نماید. هر چند مقاومتهای پراکندهای پس از گذشت دو سه روز از عبور عراق در منطقه عمومی آبادان شروع شده بود ولی نیروهای خودی نتوانستند از رسیدن دشمن به جاه ماهشهر جلوگیری کنند. سپاه آبادان در گزارش روز 23 / 7 / 1359 هشدار میدهد:
»آبادان و خرمشهر به زودی سقوط خواهند کرد… تانکهای عراقی علاوه بر استقرار در جاده اهواز – آبادان، امروز توانستند خود را به جاده ماهشهر – آبادان برسانند و تنها جاده ارتباطی را مسدود نمایند… دشمن از محور ماهشهر، آبادان را محاصره نموده و از طرف دیگر قوای متجاوز عراقی تا 3 – 4 کیلومتری شهر آبادان رسیده و در حال پیشروی است.» (1).
با رسیدن عراق به جاده آبادان – ماهشهر، جبهه جدیدی که از لحاظ پشتیبانی و عقبه متکی به ماهشهر بود تشکیل گردید. ضمن این که تأمین و پشتیبانی آبادان هنوز میتوانست با کندی و دقت بسیار – از لحاظ استتار ترددها – از جاده خاکی ماهشهر صورت پذیرد که استفاده از آن هم با تشدید آتش عراقیها روی آن نسبتا قطع شده بود. گزارش سپاه خوزستان در این مورد حاکی است:
»نیروهای دشمن از طرف جاده ماهشهر در فاصله دو کیلومتری آبادان مستقر شدهاند و جاده خاکی ماهشهر – آبادان را با خمپاره میکوبند، طوری که رفت و آمد از این جاده قطع شده است.» (2).
جبهه ماهشهر (3)، دارای تفاوت عمدهای با دو جبهه دیگر است و آن این که عراق در این جناح نیاز به حرکت در عمق منطقه یا پیشروی به سمت ماهشهر ندارد، زیرا اهداف خود را در مرحله اول در پیشروی به سمت آبادان برای تصرف آن و سپس به سمت دارخوین، برای دستیابی به فضای لازم برای گسترش و کم کردن از آسیبپذیری خود در شرق کارون جست و جو میکرد. در جبهه ماهشهر در تاریخهای 3 / 8 / 1359 و 20 / 10 / 1359 دو عملیات انجام شد که در جای خود به آن اشاره خواهد شد.
1) مأخذ 1، ص 428.
2) مأخذ 1، ص 449.
3) این جبهه که نسبت به دو جبهه آبادان و دارخوین دارای خطوط دفاعی محدودتری بود در حقیقت بخشی از جبهه دفاعی آبادان است ولی به خاطر این که در جاده آبادان – ماهشهر تشکیل شده بود و جبههای در محاصره هم محسوب نمیشد، به جبهه ماهشهر معروف میگردد. فاصله این جبهه تا ماهشهر حدود 90 کیلومتر بود.
