جستجو
این کادر جستجو را ببندید.

جایگاه زمامدارى على در حکومت جمهورى اسلامى ایران

زمان مطالعه: 3 دقیقه

حکومت جمهورى اسلامى ایران که با الگوگیرى از زمامدارى حضرت على (ع) شکل گرفته است، براى این که بتواند پویایى خود را در بستر زمان در مقابل تحولات داخلى و خارجى حفظ نماید؛ چنان که در رهبر معظم انقلاب اسلامى حضرت آیت الله – سید على خامنه‏اى فرمودند؛ باید همت خود را در این قرار دهد که بتواند به آن الگو نزدیک گردد.

»همت جمهورى اسلامى باید این باشد که خود را به آن الگویى که در غدیر معرفى شد و در دوران پنج ساله‏ى حکومت امیرالمؤمنین (ع) نمونه‏ى آن نشان داده شد، نزدیک کند.

امروز در جمهورى اسلامى اگر بخواهیم سعادت این کشور تامین شود و مردم عزیز ایران با توانایى‏هایى که خداى متعال در جوهر این کشور و این ملت قرار داده، به تمنیات و آرزوهاى مشروع برسند، باید همان خط الگوى حکومت امیرالمؤمنین (ع) را دنبال کنیم و دین و دنیاى خود را از روى آن حکومت، الگو بگیریم.» (1).

نزدیکى به الگوى غدیر و زمامدارى حدود پنج ساله‏ى امیرالمؤمنین (ع) زمانى ممکن مى‏گردد که به توان شناخت کلى و ریشه‏اى از رفتارهاى امیرالمؤمنین (ع) در حوزه‏هاى مختلف سیاسى، اقتصادى، نظامى و اجتماعى در دو عرصه‏ى اجتماعى و فردى ارایه نمود؛ چرا که قبل از هر اقدامى نیازمند آشنایى با اصول و مبانى‏اى هستیم که جمهورى اسلامى ایران بر اساس آن

شکل گرفته و نضج یافته است. این اصول به نحو کلى در قانون اساسى (2) و به صورت تفضیلى و یا جزیى در کتب روایى و قرآن آمده است، که نیازمند مطالعه و الگوسازى بر اساس نیاز مطالعه و الگوسازى بر اساس نیاز و شرایط و مقتضیات زمان است.

بنابراین، براى متصدیان امور حکومتى و هر فردى که نقشى در مسایل مختلف اجتماعى دارد، ضرورى است که با شناخت مبانى و عناصر استراتژى امیرالمؤمنین (ع) در برخورد با مسایل مختلف، بتواند ضمن الگوگیرى از رفتارهاى على (ع) در حوزه‏هاى مختلف، به حفظ و تداوم انقلاب اسلامى بپردازد و با حل مشکلاتى که فرا روى جامعه و مردم قرار دارد، حکومت جمهورى اسلامى ایران را به جامعه‏ى مورد نظر قانون اساسى نزدیک‏تر سازد. دوره‏ى پنج ساله‏ى حکومت امیرالمؤمنین (ع) مشحون از رفتارهایى است که

مى‏توان براى تمام لایه‏هاى رفتارهاى فردى و اجتماعى الگوبردارى نمود؛ گویى مشیت الهى چنین اقتضا کرده بود حجت براى بندگان تمام شود و کیفیت برخورد حق و باطل در تمام چهره‏ها و جلوه‏ها نمایان گردد.

امروزه مى‏توان رفتارهاى امیرالمؤمنین (ع) در حوزه‏هاى سیاسى، فرهنگى، اقتصادى و نظامى را در دو عرصه‏ى فردى و اجتماعى در کتب روایى مورد مطالعه قرار داد که با ارزش‏ترین و بارزترین آن نهج‏البلاغه است؛ همچنان که رهبر کبیر انقلاب اسلامى مى‏فرماید:

»ما مفتخریم که کتاب نهج‏البلاغه که بعد از قرآن بزرگ‏ترین دستور زندگى مادى و معنوى و بالاترین کتاب رهایى بخش بشر است و دستورات معنوى و حکومتى آن بالاترین راه نجات، از امام اول معصوم ماست.» (3).


1) رهبر معظم انقلاب، روزنامه‏ى جمهورى اسلامى، 13 / 12 / 80.

2) جمهورى اسلامى، نظامى است بر پایه ایمان به: 1- خداى یکتا (لااله‏الاالله) و اختصاص حاکمیت و تشریع به او و لزوم تسلیم در برابر او؛ 2- وحى الهى و نقش بنیادى آن در بیان قوانین. 3- معاد و نقش سازنده‏ى آن در سیر تکاملى انسان به سوى خدا. 4- عدل خدا در خلقت و تشریع 5- امامت و رهبرى مستمر و نقش اساسى آن در تداوم انقلاب اسلامى. 6- کرامت و ارزش والاى انسان و آزادى توأم با مسوولیت او در برابر خدا که از راه: الف – اجتهاد مستمر فقهاى جامع الشرایط بر اساس کتاب و سنت معصومین سلام‏الله‏علیهم اجمعین. ب – استفاده از علوم و فنون و تجارت پیشرفته‏ى بشرى و تلاش در پیشبرد آنها، ج – نفى هر گونه ستم‏گرى و ستم‏کشى و سلطه‏گرى و سلطه‏پذیرى، قسط و عدل و استقلال سیاسى و اقتصادى و اجتماعى و فرهنگى و همبستگى ملى را تامین مى‏کند. «اصل دوم قانون اساسى جمهورى اسلامى ایران«.

3) امام خمینى (ره(، وصیت نامه، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، 1368، ص 78.