در یک جمعبندى مىتوان تاثیر فرهنگ در قدرت نظامى را به صورت زیر آورد:
1- اندیشه و ارزشها جهت دهندهى آرمانها و اهداف کلى کشور مىباشد.
2- از عوامل موثر در استراتژى کلان کشور، فرهنگ، اندیشهها، ارزشها، باورهاى رهبرى و فرهنگ جمعى است.
3- استراتژى نظامى در راستاى سیاستها، خط مشىها و استراتژى کلان کشورى تدوین مىگردد.
4- کلیه خریدها و اقلام و نوع تکنولوژى، ارتباط و وابستگى کلى به استراتژى، خط مشىها و سیاستهاى کلى نظام دارد.
5- اندیشهها و ارزشها تاثیر مستقیم در روحیات و رفتارهاى فرماندهى و سرباز دارند.
6- عوامل فرهنگى، از یک جهت مانع بزرگى در طراحى، تولید و نگهدارى سیستمهاى تسلیحاتى و همچنین عملیات نظامى مىباشند. و از جهتى، از عوامل موثر در توسعه و رشد تولیدات و سیستمهاى تسلیحاتى و عملیات نظامى هستند. (1).
7- عوامل و عناصر قدرت ملى در دو بعد طبیعى و انسانى، ارتباط مستقیم با ادراک صحیح و ارزشهاى حاکم بر انسان دارند.
8- بهترین نوع قدرت، از کاربرد دانایى حاصل مىشود، یعنى با به کارگیرى دانایى و دانش با کمترین مقدار منابع قدرت، به اهداف مورد نظر دست مىیابیم. (2).
9- اگر استراتژى مشخصى وجود نداشته باشد و یا استراتژى موجود اصولى نباشد، اهداف جامعهى عمل نخواهد پوشید و فرآیند دستیابى به تسلیحات سمت و سوى مشخص و قاطعى نخواهد داشت.
10- اگر فرآیند دستیابى به تسلیحات فاقد کارایى لازم باشد، بنیان اهداف دست یافتنى سیاست و استراتژى منطقى، سست شده و رو به تحلیل مىگذارد؛
زیرا در نبود تسلیحات مناسب، هیچ یک از اهداف سیاست و استراتژى تحقق نخواهد یافت. علاوه بر این، از حداکثر توان نظامى کشور نیز استفادهى بهینه به عمل نمىآید.
11- اگر صنایع نظامى یک کشور به دست فراموشى سپرده شود و یا سرمایهگذارى صورت گرفته در این زمینه از روى برنامهریزى مشخص و جامع نباشد نمىتوان به تسلیحات پیشرفتهاى که بتواند به موقع و به نحو احسن در خدمت تحقق اهداف سیاسى – استراتژیک باشد، دست یافت.
12- اگر آموزشهاى نیروهاى مسلح در زمان صلح از روى اندیشه و دانایى، هدفمند و برنامهریزى شده و متناسب با شرایط آتى نباشد، نمىتوان در شرایط بحرانى از نیروهاى مسلح در راستاى اهداف سیاسى – استراتژیک استفادهى بهینه نمود. (3).
در نتیجه، فرهنگ با دو پایهى دانایى و ارزش، سازنده و جهت دهندهى تمام فعالیتهاى فیزیکى و روانى نیروهاى مسلح مىباشد. بدون برنامهریزى استراتژیک نمىتوان به توان و آمادگى رزمى مناسب و کارآمد دست یافت؛ برنامهاى که مهمترین جزء آن را شناخت محیط داخلى و بیرونى، براى دستیابى به نقاط قوت و ضعف درونى و بیرونى در دو بعد شناختى و ارزشى تشکیل مى دهد.
1) اریک آرنت، ظرفیت نظامى، مترجم میرابوطالبى و دیگران، دانشکده فرماندهى و ستاد سپاه، 1379، ص 21.
2) تافلر، جابهجایى قدرت، مترجم خوارزمى، نشر سیمرغ، 1377، ص 32.
3) کالین، گرى، سلاح جنگ افروز نیست، مترجم احمد علیخانى، دانشکده فرماندهى و ستاد سپاه، 1378، ص 122.
