حمله ایران در شرق بصره، بازار جهانی نفت را تحتالشعاع خود قرار داد و موجب نگرانی شرکتهای نفتی گردید.
خبرگزاری رویتر به نقل از کارشناسان این شرکتها اعلام کرد:
»به نظر آنان پیشبینی تهیه نفت از این منطقه در آینده، بسیار مشکل است. آنان معتقدند بازار در حال حاضر تحت تأثیر حملهی ایران به عراق قرار دارد… هر چند دول غربی معتقدند که هیچ دلیلی برای ورود عربستان یا کویت به جنگ بر علیه ایران و به حمایت از عراق و یا حمله ایران به تأسیسات نفتی کویت و عربستان به جرم حمایت از عراق در جنگ وجود ندارد، ولی در صورت وقوع چنین حوادثی، بازار نفت حالت جدید و وخیمی پیدا خواهد کرد.» (1).
خبرگزاری کویت نیز به نقل از منابع خطوط کشتیرانی در لندن گزارش داده است که اوضاع در بندر نفتی خارک بر اثر حملات روزهای اخیر جنگندههای عراقی به این بندر مغشوش است. این خبرگزاری افزوده است:
»اگر چه حملات هوایی عراق ظاهرا این ترمینال را کاملا خراب نکرده است. لیکن استنباط اینکه عراق در تلاش برای قطع صدور نفت ایران، در صدد حملهی هوایی جدید به این ترمینال نفتی برخواهد آمد، نگرانیهایی را موجب گردیده است.» (2).
خبرگزاری فرانسه نیز در گزارشی از وضعیت بازار نفت آورده است:
»کشورهای صنعتی علیرغم اطمینان از تأمین نفت خود در کوتاه مدت، از افزایش احتمالی قیمت نفت به علت تشدید جنگ ایران و عراق نگردانند… هر چند دو کشور درگیر در جنگ تنها 10 درصد واردات نفتی جهان غرب را تأمین میکنند، لیکن خطر گسترش جنگ در منطقه که در حدود پنجاه درصد واردات نفتی غرب از آنجا تأمین میشود، نگرانیهایی را در رهبران جهان غرب سبب گردیده است.» (3).
از سوی دیگر، ریگان رئیس جمهور آمریکا، در سفر خود به بحرین گفت که در دیدار با شیخ خلیفه، جنگ ایران و عراق و اوضاع لبنان نیز بررسی خواهد شد. ریگان افزود:
»امریکا برای دفاع از منابع امنیت ملی خود در خاورمیانه آماده است.»
وی اعلام کرد که آمریکا و متحدانش به نفت این منطقه و کشورهای اطراف آن وابستهاند.
ریگان سپس گفت:
»امریکا این راز را پنهان نمیکند که منافع حیاتی در خاورمیانه دارد.» (4).
مطبوعات انگلیس نیز عملیات رمضان را آغاز دوره جدیدی در جنگ 22 ماهه ایران و عراق – که در آن ابتکار عمل به دست ایران خواهد بود – خواندند. روزنامه فایننشال تایمز چاپ لندن نوشت:
»در شش ماه گذشته موقعیت نظامی به تدریج علیه رژیم بغداد تغییر کرد… این عملیات زنگ خطر را علیه دولتهای محافظهکار و تولید کننده نفت به صدا درآورده است.«
این روزنامه افزود که حملات ایران وحشت عجیبی را بر صنعت نفت حاکم کرده است.(5).
1) خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 117، 24 / 4 / 1361، ص 2، رویتر، 23 / 4 / 1361.
2) خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شمارهی 120، 27 / 4 / 1361، ص 9 و 10، به نقل از خبرگزاری کویت 26 / 4 / 1361.
3) پیشین، ص 24، خبرگزاری فرانسه، 26 / 4 / 1361.
4) روزنامه اطلاعات، 29 / 4 / 1361، صفحه آخر، یونایتدپرس.
5) مأخذ 49، ص 35.