با گذشت زمان و تثبیت موقعیت نیروهای خودی در منطقه فاو و به دنبال گزارشهای رسانههای غربی، سخن فرماندهان و مسئولان عراق نیز رفته رفته تغییر کرد. توانایی جمهوری اسلامی در پشتیبانی رزمندگان و پشتیبانی هوایی منطقه عملیات و تأمین آتش پشتیبانی، سرانجام عراقیها را که ابتدا حتی حضور رزمندگان اسلام در منطقه فاو را تکذیب میکردند، مجبور ساخت تا ضمن اعتراف به شکست در این نبرد، باز پس گیری آن را بسیار مشکل و دور از دسترس قلمداد کنند. در اوضاع جدید، عراقیها دیگر قادر به انکار حضور رزمندگان اسلام در منطقه فاو نبودند، تا آنجا که لطیف جاسم وزیر اطلاعات عراق در مصاحبه با القبس گفت:
»مسئلهی تصرف منطقهی فاو از سوی ایرانیان به حدی آشکار بود که دیگر نمیتوانستیم آن را منکر شویم و برای ما ممکن نبود که اعلام کنیم ایران وارد فاو نشده است.«(1).
عراقیها به ناتوانی خود برای باز پس گیری فاو نیز اعتراف نمودند. عدنان خیرا… وزیر دفاع وقت عراق در مصاحبهای اعلام کرد:
»باز پس گرفتن شبه جزیره فاو از دست ایرانیان دشوار است. وجود باتلاقها و نمک زارها در این سرزمین، مانع اصلی عملکرد واحدهای عراقی هستند.«(2).
ماهر عبدالرشید نیز در این باره گفت:
»فکر نمیکنم به این زودیها عراق بتواند در پس گرفتن فاو کسب موفقیت سریعی را پیش بینی بنماید.«(3).
در عین حال که عراق در آن وضعیت برای باز پس گیری فاو توانایی نداشت، لیکن به لحاظ ارزش منطقه تصرف شده، به این مسئله واقف بود که تنها باز پس گیری فاو میتواند مجددا توازن را به سود عراق بازگرداند.
خبرنگار رادیو بی. بی. سی درباره اهمیت فاو برای عراق میگوید:
»باز پس گیری شبه جزیرهی فاو هنوز برای عراق یک اولویت کلی است و اگر عراق نتواند فاو را پس بگیرد، ممکن است روحیه معنوی و موقعیت صدام به طور خطرناکی از بین برود.«(4).
بدین ترتیب، عراق به ناچار و از موضع ضعف، موقتا از باز پس گیری فاو چشم پوشید و این مسئله را به زمان دیگری موکول و رسما اعلام کرد که در موقعیت فعلی قادر به باز پس گیری فاو نیست. اعترافات رسمی عراقیها و توقف اقدامات عملی آنها موجب گردید روند تحولات سیاسی – نظامی جنگ مورد ارزیابی مجدد قرار گیرد. در واقع تا پیش از این به تثبیت منطقه تصرف شده در دست نیروهای ایران با تردید نظر میشد و به توانایی عراق برای باز پس گیری آن امیدواری زیادی وجود داشت. لیکن اعتراف عراق به این ناتوانی، انعکاس نامطلوبی به زیان عراق داشت. رادیو آمریکا به نقل از ناظران سیاسی غرب در این باره گفت:
»عراق ظاهرا تصمیم گرفته است از کوششهای خود برای باز پس گیری فاو، به خاطر تحمل بهای گزاف نظامی- سیاسی، دست بکشد.» (5).
هفته نامه لوموند چاپ فرانسه نیز در تحلیلی نوشت:
»در ستاد ارتش عراق پذیرفته شده که باز پس گیری فاو طولانی و پرهزینه خواهد بود.» (6).
1) خبر گزاری جمهوری اسلامی، نشریه “گزارش های ویژه”، 21 / 1 / 1365.
2) اداره کل مطبوعات خارجی وزارت ارشاد اسلامی، نشریه “بررسی مطبوعات جهان”، شماره 13 / 3 / 1365 1099، زودیچه سایتونگ (چاپ آلمان (31 مارس 1986.
3) خبر گزاری جمهوری اسلامی، نشریه “گزارشهای ویژه” 8 / 12 / 1364. واشنگتن پست.
4) دفتر مرکزی خبر، نشریه “رادیوهای بیگانه”، 4 / 12 / 1364.
5) روزنامه ابرار 14 / 12 / 1364.
6) مأخذ شماره 38، به نقل از لوموند هفتگی، فوریه 1986.
