جستجو
این کادر جستجو را ببندید.

اسراییل

زمان مطالعه: 3 دقیقه

ایرانی‏ها بیشتر، اسراییل را تهدیدی مستقیم و یا کشوری با انگیزه‏های امپریالیستی توصیف می‏کنند. بسیاری از ایرانی‏ها، درگیری در فلسطین را بی عدالتی شدیدی می‏دانند که اسراییل بر مردم مسلمان روا داشته است، اسراییلی که مخلوق غرب بوده مورد حمایت خاص آمریکا قرار دارد. بنابراین دولت ایران موضع خصمانه‏ای علیه اسراییل اتخاذ کرده است. این کشور از گروه‏های مخالف فرایند صلح حمایت کرده و مذاکرات صلح را خیانت ارزیابی می‏کند. از سوی دیگر شعارها و سیاست‏های ایران نیز به نوبه‏ی خود، اسراییل را نسبت به برنامه‏های گوناگون ادعا شده WMD ایران بسیار مظنون کرده است. گاه این بدگمانی با اعلامیه‏هایی همراه است که افسران نیروی هوایی اسراییلی منتشر کرده و در آن پیشنهاد می‏کنند که لازم است حملات پیش گیرانه علیه تأسیسات مشکوک ایران انجام شود (برای مثال در 1994(.

همکاری اسراییل با ترکیه در زمینه‏ی مسائل دفاعی از 1998 این عقیده را در ایران تقویت کرده است که اسراییل قصد دارد از طریق هوایی ترکیه و با استفاده از هواپیماهای جنگنده‏ی خود، به آسمان ایران دست یابد تا حمله‏ی ناگهانی خود به اوسیراک عراق در 1981 را، در مورد ایران نیز تکرار کند. گاه، ایرانی‏ها همکاری بین ترکیه و اسراییل و همکاری این دو کشور با آذربایجان را، تلاش برای گسترش ناتو و یا دست کم اتحاد کشورهای طرف‏دار غرب در شمال ایران تلقی می‏کنند. محققان ایرانی معتقدند که این امر در راستای مهار ایران و تکمیل حضور آمریکا در جنوب انجام می‏شود. اسراییل فشارهای زیادی – که کم و بیش موفق آمیز بوده‏اند – بر آمریکا، روسیه و چین وارد آورده است تا انتقال فن‏آوری را که ممکن است برای برنامه‏های دفاعی ایران مفید باشد به این کشور متوقف سازند.

علی رغم این خصومت پایدار، واقعیت این است که هیچ اختلاف دو جانبه‏ای بین

دو کشور وجود ندارد (البته برخی مسائل اقتصادی مربوط به دوره شاه هنوز بین دو کشور باقی مانده است که باید حل و فصل شوند. تا پیش از جریانات اخیر، رفتار ایران با جامعه‏ی یهودیان این کشور نیز مایه اختلاف بین آنها نبود(. پشتیبانی ایران از هم کیشان شیعه‏ی خود در لبنان یعنی حزب الله، تاکنون تا آنجا پیش نرفته است که منجر به حملات مستقیم به اسراییل شود حتی ایران در حمایت از فلسطینی‏های مخالف طرح صلح، همانطور که در بیانیه‏های آقای خاتمی رییس جمهور آمده، چنین استدلال شده است که فلسطینی‏ها خود باید در مورد آینده‏شان تصمیم بگیرند. خلاصه این که، هیچ مسأله‏ای بین دو کشور وجود ندارد که ارزش آن را داشته باشد که آنها بر سر آن وارد جنگ با یکدیگر شوند. دادن شعارها و سرمایه گذاری‏های محدود برای مخالفت با دیگری و بزرگ‏نمایی اهداف دو طرف علیه یکدیگر، جو خطر و کینه‏جویی را در روابط طرفین ایجاد کرده است.

ایران و اسراییل اختلافی با یکدیگر ندارند و مناسبتی هم ندارد تا درگیر مخاصمات فعال، علیه یکدیگر شوند؛ چه رسد به این که به تبادل درگیری هسته‏ای علیه یکدیگر دست بزنند.

ایران دلیلی ندارد تا از تروریست‏هایی حمایت کند که خودشان اسراییل را تهدید می‏کنند یا از گروه‏هایی حمایت کند که مقامات فلسطینی آنها را قبول ندارند. ایران دلیلی ندارد که موشک‏های دوربردی تولید کند که باعث ایجاد این ترس در اسراییلی‏ها شود که آنها ممکن است مسلح به کلاهک‏های WMD باشند و یا این کشور را هدف قرار دهند. برای مثال، ایران دلیلی ندارد که فکر کند در صورت تولید سلاح‏های هسته‏ای، می‏تواند بازدارندگی را به لبنان گسترش دهد و این کشور را قادر سازد تا به حملات متعارف به آن سوی مرزهایش دست بزند. ایران باید به این نکته توجه کند که اگر به خصومت خود با اسراییل ادامه دهد، برای انجام این کار باید منافع بسیار عالی و حیاتی داشته باشد، زیرا اسراییل کشوری بسیار قدرتمندتر است

که ذخیره عظیمی از سلاح‏های هسته‏ای را در اختیار دارد، دوستان قدرت‏مندی دارد و اقتصادش در حال رشد است، در حالی که ادامه این خصومت اصولا نفعی برای ایران در بر ندارد. ایران اگر می‏خواهد به فلسطینی‏ها کمک کند باید از راه دیپلماتیک وارد شود. از همه‏ی این‏ها گذشته، همان گونه که در سال 1995، [حضرت] آیت الله سید علی خامنه‏ای، رهبر عالی مقام کشور فرمودند: » مسأله‏ی فلسطین جهادی نیست که تنها ایران وارد آن شود. »

در عین حال، ایران لازم است برای تدوین دکترینی در مورد استفاده از موشک‏ها که به همسایگانش نه فقط در مورد کلاهک‏های جنگی احتمالی آنها، بلکه همچنین در مورد موارد استفاده آنها اطمینان داده و به تفکر بیشتری بپردازد. خلاصه این که، ایران باید این نکته را مد نظر قرار دهد که سلاح‏های دور برد، مستلزم توجه بیشتر به پیامدهای دیپلماتیک و سیاسی سیاست‏های تسلیحاتی می‏باشد.

در صورتی که تهدید مستقیمی علیه اسراییل وجود نداشته باشد، این کشور تهدیدی متوجه ایران نخواهد ساخت که توجیه کننده‏ی دستیابی ایران به سلاح‏های هسته‏ای باشد.